استان هرمزگان در جنوب ایران قرار دارد و فرهنگ ریشه‌دار و قدیمی آن در کنار آداب‌و‌رسومی خاص مورد توجه بسیاری از تاریخ‌شناسان است. هرمزگان جایگاه ویژه‌ای در صنایع دستی ایران دارد و بیشتر تولیدات آن نیز توسط زنان منطقه انجام می‌شود. می‌توان گفت دست‌سازه‌های این استان با زیبایی و طراحی چشم‌نواز بیشتر جنبه مصرف محلی دارد و معمولا فصلی است. برای آشنایی بیشتر با صنایع دستی هرمزگان خواندن این متن را از دست ندهید.
گلابتون دوزی
تاریخچه هنر گلابتون‌دوزی در استان هرمزگان به دوره هخامنشیان برمی‌گردد که یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین رشته‌های صنایع دستی این استان است و از اجزاء اصلی پوشش بومی دختران و زنان به شمار می‌رود. گلابتون‌دوزی نوعی رودوزی سنتی است که جنبه تزئینی دارد.
این هنر در گذشته از نخ‌های ابریشمی با روکش طلا یا نقره روی پارچه‌های ماهوت، اطلس، مخمل، پشم، کرباس و مخمل با نقش‌های ترنج، محرابی، بازوبندی، ختایی، اسلیمی و محرماتی تزیین می‌شد ولی در حال حاضر با نخ طبیعی گلابتون که روکش فلزی زرد و سفیدی دارد و معمولا روی لباس، یقه، آستین، پیراهن و لبه آستین دوخته می‌شود.
حصیربافی
از قدیمی‌ترین صنایع دستی و به گفتۀ برخی مورخان، شاید کهن‌ترین آن‌ها، حصیربافی است. نمونه‌های به‌دست‌آمده در بین‌النهرین و آفریقا نشان می‌دهد که این هنر منشاء نساجی، سفالگری یا کوزه‌گری نیز بوده است. اولین زیراندازهای تهیه‌شده توسط انسان‌ها، بافته‌های حصیری بوده و همچنین اولین سرپناهها به کمک حصیر و نی پدید آمده است.
رایج‌ترین و معمول‌ترین صنعت دستی استان هرمزگان، حصیربافی بوده و مادۀ اولیۀ مورد نیاز این صنعت، برگ درخت خرما است که صنعتگران آن را به حد وفور در اختیار دارند؛ اگرچه در برخی آبادی‌های کرانه‌ای، حصیرهایی از نی نیز بافته می‌شود. تولید انواع فرآورده‌های حصیری در هرمزگان شایع است. این محصولات کاملاً جنبۀ مصرفی دارند. محصولات حصیری در هرمزگان شامل بادبزن، سجادۀ حصیری، سبد حصیری دردار، درپوش کوزه، دمکش، گلدان حصیری، ظرف میوه و ظرف نگهداری نان است. حصیرهای بافته شده برای فرش زیر پا، پوشش سقف خانه و همچنین لوازم خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مناطق مهم بافت حصیر روستاهای میناب، یشاگرد، بندر لنگه و اطراف آن است که اکثر کار آن توسط زنان و دختران منطقه صورت می‌گیرد.
در حصیربافی ابتدا شاخه‌های جوان و زائد درخت خرما را هرس نموده و با قرار دادنشان در معرض نور آفتاب، آن‌ها را خشک و زرد می‌کنند. سپس رشته‌های را در آب خیس کرده تا نرم و انعطاف‌پذیر گردند. محصول به‌دست‌آمده، مواد اولیه و اصلی تولید و بافت انواع فرآورده‌های حصیری است.
خوس دوزی
خوس دوزی ازجمله سوزندوزیهای منطقه استان هرمزگان است توجه به نوع پارچه ونوع نخ این هنررا در زمره تخصص این بانوان هنرمند قرارداده است.
نخ خوس نوعی نخ پلاستیکی دررنگهای مختلف می باشد ولی علاقه به رنگ طلایی ونقره ای باطیف های متفاوت بصورت بارز بین این هنرورزان با دست دوخته هایشان می باشد.
هنرخوس دوزی می تواند برروی تور یا مخمل انجام گیرد ولی معمولا برپارچه مخمل باید با سوزن مخصوص بانام سوزن چنایل انجام گیرد و در سوزندوزی بر روی تور که به حالت گره نقوش ذهنی ویا نقوش متنوع ویا تک گره برروی البسه وگاه پرده خودنمایی می کند.
این هنر آن چنان در بین این هنرمندان مرسوم است که به صورت هدیه اسامی داماد وعروس حتی برروی پارچه مزین می گردد ودرمراسم ازدواج به آنان هدیه شده و باعث توجه عام وخاص می گردد.
خوس دوزی استان هرمزگان در تاریخ ۵ خرداد ۱۳۸۹ به شماره ۱۴۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
خرسک بافی
خرسک عبارت است از بافت نوعی فرش با پرزهای بلند و درشت بافت که بافت آن با رنگ های بسیار محدود انجام می شود. در بافت سنتی آن از رنگ طبیعی پشم استفاده می شده است. پرز, تار و پود کلفت آن از پشم است و از پود رو استفاده نمی شود. در قدیم از آن به عنوان روانداز استفاده می کرده اند. امروزه از این نوع بافت برای تولید پادری و کناره در اندازه های مختلف استفاده می کنند. نقوش خرسک معمولاً هندسی بوده و بافت آن در روستای “درتوجان” رواج دارد.
جهله سازی
جهله سازی یکی از کم نظیرترین سفالینه‌های جهان است که امروزه تنها در روستای شهوار از توابع شهرستان میناب تولید می‌شود. این کوزه آبخوری با قائده کروی و غیر ایستا یکی از رایج‌ترین ظروف کاربردی مردم هرمزگان بود که علاوه بر تصفیه آب دمای آن را نیز بین ۷ الی ۸ درجه خنک می‌کرد. اما امروزه با ورود یخچال‌ها به میزان بسیار زیاد از کار برد آن کاسته شده‌است اما بواسطه فرم زیبای آن بیشتر درحوزه تجسمی مطرح می‌شود.
